Қан обыры – бұл жілік майы жасушаларының жұмысы бұзылуы салдарынан туындайтын және бауыр, көкбауыр мен лимфа жүйесін қоса алғанда бүтіндей қан түзу жүйесінің жұмысын бұзатын қатерлі ісік ауруларының бір тобының атауы. Онкологтар оларды гемобластоз деп атайды және мутацияланған жасушалардың орналасуына қарай жіктейді. Егер қатерлі ісік жасушалары жілік майында пайда болса, онда олар лейкоздар. Ал егер қатерлі жасушалар жілік майынан тыс туындаса, онда ол ауруды гематосаркомаға жатқызады. Егер қатерлі ісік жетілген лимфоциттерді зақымдаса, онда сирек кездесетін лимфоцитома ауруы пайда болады.
Гемабластаз кезінде обыр жасушалары кез келген органды және міндетті түрде жілік майын зақымдайды.
Қанның қатерлі ісігінің себептері
Қан құрамында аса маңызды қызметті атқаратын бірнеше маңызды жасуша бар. Бұл эритроциттер, тромбоциттер және лейкоциттер. Біріншісі – ағзаны оттегімен қамтамасыз етеді, екіншісі – жаралардың жазылуына жауапты, үшіншісі – қауіпті микробтардан, бактериялар мен вирустардан қорғайды. Лейкоциттердің жаңаруы жиі болатын процесс.
Қалыпты, сау жасушалар жілік майында түзіледі. Жас жасушалар түрлі зиянды факторлардың ықпалына тез бейімделеді. Олар түрі мен тініне қарамастан аномальді, яғни қатерлі сипатта қайта туындауы мүмкін. Бұл не себепті болатыны әзірше ғылым үшін белгісіз болып тұр. Мутант-жасушалар бей-берекет және ретсіз бөлініп, сау жасушаларды ығыстыра бастайды.
Қатерлі жасушалар саны артқан кезде жілік майы зақымдалады да, бұл аномальді жасушалр қан арқылы ағзаның басқа тіндеріне таралады. Қатерлі жасушалардың құрылымы басқа болғандықтан, зақымдалған органдар өз функциясын толыққанды атқара алмайды. Агрессорлардың мұндай әрекеті ауруды бастапқы сатыда анықтауды қиындатады және емдеуді күрделендіреді. Себебі химиотерапияға түрлі жасуша түрлі әсер етуі мүмкін. Қан түзу жүйесі бұзылғандықтан ағзаның инфекцияларға төтеп беруі бәсеңдейді. Әйтсе де заманауи медицина осындай аса қатерлі әрі күрделі дертпен тиімді күресіп келеді.
https://www.instagram.com/p/DAqM9IIMPzM/?igsh=MWw3dGZoMnJsNGdsNg==